کد مطلب:33740 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:118

معنای جهاد در قلمرو اندیشه ی دینی مجاهدت بنده وار است











جهاد در راه خداوند از مهمترین تعلیمات ادیان است. در بیرون از قلمرو ادیان نیز جهاد وجود دارد و بلكه به یك معنا انسان غیر مجاهد وجود ندارد. هیچ كس در زندگی خود بدون كوششی نیست و همه آدمیان عمر خود را مصروف هدفی می كنند. اما در تفكر دینی این كوششها باید در راه خداوند و برای او باشد.

به تعبیر دیگر در قلمرو ادیان كوشش انسان باید كوشش بنده وار باشد. مجاهدت توام با عبودیت همان جهاد در راه خداوند است كه مراتب و درجات دارد. درس خواندن، كسب و كار، جنگ و مبارزه ی با نفس، همه می توانند بر حسب مراتبشان مجاهده فی سبیل الله باشند.

در ادیان آنچه اولویت دارد، درون است نه برون، حال است نه قال. نیت است نه ظاهر عمل. ظاهر عمل همیشه می تواند یكسان باشد. فی المثل

[صفحه 315]

ظاهر امر در تمام جنگها یكسان است، بالاخره در صحنه ی هر نبردی تیر و تیراندازی، كشت و كشتار و... صورت می گیرد. اینها را به صرف ظاهر نمی توان جهاد فی سبیل الله نامید. این امور از جایی جهاد فی سبیل الله می شوند كه توام با عبودیت باشند. یعنی انسان در حین انجام عمل بداند كه این عمل را برای چه انجام می دهد و خود در كدام منزلت قرار دارد. انگیزه ی كار، نیت عمل و مقصد باید الهی باشند. در این صورت است كه جهاد، در راه خداوند خواهد بود. سبیل خداوند، سبیل عبودیت است. یعنی آنچه كه آدمی را به خداوند می رساند آن است كه بر سر خدایی خود پا بگذارد، همین و بس.


صفحه 315.